Cursus januari: Tweeluik Romeins glas en Romeinse mummiportretten

Fascinatie voor Romeins glas Een lezing over vormen uit vuur & zand, over kernglas, mozaïekglas, huis-tuin-en-keuken-glas, vensterglas, goudglas en veel meer. Van make-up flesjes tot dobbelstenen, van praktische voorraadflessen tot exquise schaaltjes. In het midden van de eerste eeuw nC werd een belangrijke technische innovatie (glasblazen) doorgevoerd. Dankzij de pax augusta kon deze nieuwe techniek zich snel verspreiden over het hele Romeinse gebied. Het werd een groot succes en glazen gebruiksgoed werd een massaproduct. Dezelfde techniek wordt in essentie tot op de dag van vandaag nog steeds gebruikt. Overigens, ook onze glasbakken hadden een Romeinse voorganger!

Glas werd door de Romeinen van hoog tot laag gewaardeerd. De rijken pronkten met hun schitterende vazen die op cameeën leken en die zeer moeilijk te maken waren – dus erg kostbaar – en de minder draagkrachtige Romeinen kochten eenvoudige glazen drinkbekers voor een habbekrats. Zelfs de rijke parvenu Trimalchio – het geesteskind van Petronius in diens Satyricon – moest toegeven dat serviesgoed van glas in tegenstelling tot dat van brons, zilver of goud geen bijsmaak gaf aan het eten.

Romeinse mummieportretten Ongeveer duizend mummieportretten geschilderd op dun hout zijn nu bekend en over de hele wereld verspreid. Vanaf de 18e eeuw zijn archeologen, onderzoekers, verzamelaars en handelaren in de ban van deze zo sprekende portretten van mannen, vrouwen en kinderen die in de eerste eeuwen van onze jaartelling in Egypte woonden.

Wie waren de opdrachtgevers en wie de kunstenaars? Wat zijn de problemen met betrekking tot het onderzoek van deze mummieportretten? Heel duidelijk werd de traditioneel oud- Egyptische begraaf-traditie verbonden met typisch Grieks-Romeinse technieken en Romeins portret-realisme.

Annet van Wiechen is klassiek archeologe die veel gereisd heeft door de Romeinse wereld samen met haar partner Ruud Conens die alles fotografisch vastlegde. Ze wil haar kennis graag met anderen delen in cursussen, lezingen en colleges. Dat doet ze ook met haar online OudWebinars en OudWeb-reeksen (www.OudWeb.nl). Foto 1 mummie: c British Museum, London Foto 2 glaswerk: c Rijksmuseum van Oudheid, Leiden